reżyser/aktor

data ur.: 01.12.1935 r.
kraj pochodzenia: USA
miejsce: Nowy Jork

Uwielbiany za specyficzne poczucie humoru reżyser, muzyk, komik, dramaturg. Swą miłość do kina odkrył już we wczesnym dzieciństwie dzięki "Królewnie Śnieżce" (1937), na którą zabrała go matka. Od czasu swojej pierwszej produkcji "Jak się masz, koteczku?" w 1966 roku kręci średnio jeden film rocznie, w większości sam występuje - najczęściej jako neurotyczny pisarz, scenarzysta lub reżyser. W przerwach od zdjęć koncertuje ze swoim zespołem New Orleans Jazz Band, gdzie gra na klarnecie.

"Uważają mnie za intelektualistę, ponieważ noszę okulary, a moje filmy za wartościowe, bo... trzeba do nich dopłacać."

Woody Allen (właśc. Allan Stewart Konigsberg) urodził się w nowojorskim Brooklynie, a mieszka na Manhattanie. Już w wieku 15 lat pisał dowcipy do gazet i programów rozrywkowych, ale nie dawało mu to satysfakcji, więc zaczął je sam opowiadać w kabarecie stand-up. Przyniosło mu to niemałą sławę i po kilku latach Warren Beatty zaproponował mu napisanie scenariusza i zagranie niewielkiej roli w filmie "What's new Pussycat?". Przy okazji zdjęć do filmu okazało się, że Woody nie lubi nie mieć całkowitej kontroli, co zaowocowało jego "reżyserskim" debiutem "Jak się masz, koteczku?" w 1966 roku. Debiutem o tyle ciekawym, że polegał na podłożeniu własnego tekstu do japońskiego filmu szpiegowskiego, co tę sensacyjną historię zmieniło w opowieść o poszukiwaniu tajemniczego przepisu na sałatkę jajeczną. Jednak debiutem z prawdziwego zdarzenia był dopiero kolejny film - "Bierz forsę, i w nogi".

W ciągu całej ponadczterdziestoletniej kariery Allen ewoluował bardzo wyraźnie - jego początkowe dokonania reżyserskie to głównie zabawne, absurdalne komedyjki: "Bananowy czubek", "Miłość i śmierć", "Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o seksie, ale baliście się zapytać". Później starał się przekonać świat, że bywa też poważnym człowiekiem i radzi sobie nawet z dramatami w stylu Bergmana ("Wrzesień", "Inna kobieta", "Wnętrza"). Ponadto ma na koncie wiele różnorodnych gatunkowo filmów, które dogłębnie eksplorują kwestie miłości, zdrady, morderstwa, winy i kary ("Tajemnica morderstwa na Manhattanie", "Zbrodnie i wykroczenia", "Wszystko gra", "Sen Kasandry") czy zderzenia starości z młodością lub realnych możliwości ze złudzeniami ("Co nas kręci, co nas podnieca", "Poznasz przystojnego bruneta").

Sławę i największe uznanie przynoszą mu od lat komedie romantyczne (w typowym dla jego poczucia humoru tonie absolutnie antyhollywoodzkim), jak "Annie Hall" (przełomowe dzieło w karierze Allena - nagrodzone Oscarem w kategoriach: najlepszy film, najlepszy reżyser, najlepszy scenariusz oraz najlepsza rola kobieca - Diane Keaton) czy "Manhattan" - opowieści o związkach między kobietami i mężczyznami, o dylematach człowieka, które odzwierciedlają ścisły związek między ponurym tragizmem i zjadliwie ironicznym komizmem naszej egzystencji.

Niezwykle płodny jako reżyser czy scenarzysta, w filmach z lat 90. oraz tych zrobionych po 2000 roku Allen występował coraz rzadziej. Nie wystąpił w "Celebrity", "Słodkim draniu", "Melindzie i Melindzie" ani we "Wszystko gra". W "Życiu i całej reszcie" pojawił się zaś tylko na drugim planie. Przeniósł się też z ukochanego Nowego Jorku do Europy, na chwilę tylko powracając "na własne podwórko" filmem "Co nas kręci, co nas podnieca", jednak to we Francji, Włoszech, Hiszpanii czy Polsce zdobywa za każdym razem nieporównywalnie większą widownię.

Jego nowsze produkcje umiejscowione już nie w Nowym Jorku, ale na Starym Kontynencie - w Londynie ("Scoop - gorący temat", "Wszystko gra", "Poznasz przystojnego bruneta"), Barcelonie ("Vicky Cristina Barcelona") czy Paryżu ("Midnight in Paris") to nieco lżejsze, o wiele bardziej "soczyste" klimatycznie i fabularnie opowieści, o których Allen mawia, że "to ciągle ten sam film, tylko pokazywany w odmiennych dekoracjach".

Choć reżyser nakręcił już ponad 35 pełnometrażowych filmów i niedawno obchodził swoje 75 urodziny, nie zamierza przechodzić na emeryturę i planuje kolejne produkcje, które go unieśmiertelnią. Biorąc pod uwagę długowieczność w jego rodzinie (ojciec zmarł jako 100-latek, a matka w wieku 95 lat), na szczęście jeszcze sporo przed nami...